AFRYKA( ogólne).

Afryka – drugi pod względem wielkości kontynent na Ziemi, ma 30,3 mln km² powierzchni, czyli ponad 20,3% ogólnej powierzchni lądowej naszego globu. Przechodzi przez niego południk 0°, obydwa zwrotniki i równik.
Zamieszkuje go 14% populacji Ziemi t.j. 950 mln ludzi (2007). Ma najwyższy na świecie przyrost naturalny (24‰ rocznie) i jest "najmłodszym" kontynentem na Ziemi – dzieci (0-14 lat) stanowią ok. 44%. Afryka ma najniższy PKB na 1 mieszk. (895 dolarów USA), najkrótszą średnią życia (47 lat), a także największą liczbę zakażonych wirusem HIV (ok. 24,9 mln, czyli ok. 64,3% zakażonych na całym świecie).
Afryka jest najbiedniejszym kontynentem na kuli ziemskiej, dotkniętym wieloma plagami – takimi jak malaria oraz AIDS – a także miejscem, gdzie największa część ludności cierpi niedożywienie lub nawet głód. W wielu krajach Afryki wciąż trwają wojny domowe i rozmaitego rodzaju konflikty zbrojne. Najgroźniejszymi punktami zapalnymi wciąż pozostają Sudan, Angola, Burundi, Demokratyczna Republika Konga, Czad, Wybrzeże Kości Słoniowej, Liberia, Somalia, Zimbabwe oraz południowo-wschodnia Nigeria.
Jest najsłabiej zurbanizowanym kontynentem (ok 39% ludności mieszka w miastach). Największe miasta: Kair, Lagos, Kinszasa, Johannesburg, Aleksandria. Państwa: największe – Sudan (2503,9 tys. km ²), najludniejsze – Nigeria (132 mln), najgęściej zaludnione – Mauritius (610 osób na km²), najmniejsze – Seszele (455 km²), najmniej ludne – Seszele (83 tys.), najrzadziej zaludnione – Sahara Zachodnia (1/km²).

 

Geografia 

 

Od Europy Afryka oddzielona jest Morzem Śródziemnym (najmniejsza odległość w Cieśninie Gibraltarskiej – 14 km), od Azji Kanałem Sueskim i Morzem Czerwonym; od zachodu Afrykę oblewa Ocean Atlantycki, od wschodu Ocean Indyjski; największa rozciągłość południkowa 8 tys. km, równoleżnikowa – 7,5 tys. km. Najdalej wysuniętym na północ punktem Afryki jest Przylądek Biały (37°20'18" N), na południe Przylądek Igielny (34°49'58" S), na wschód Przylądek Hafun (51°24'40" E) a na zachód Przylądek Almadi (17°31'48" W), położony na Półwyspie Przylądka Zielonego.Na północy leży największa gorąca pustynia świata – Sahara (największą pustynią jest Antarktyda), a na południu najstarsza pustynia świata – Kalahari.Najwyższy szczyt to wulkan Kibo (5 895 m n.p.m.) leżący w masywie Kilimandżaro. Najdłuższa rzeka to Nil (6 671 km długości), a największe jezioro to Jezioro Wiktorii (pow. 68 800 km²). Najniższy punkt to depresja jeziora Assal (153 m p.p.m.). Średnia wysokość kontynentu wynosi 658 m n.p.m. Najgłębsze jest jezioro Tanganika (1 435 m). Największym półwyspem w Afryce jest półwysep Somalijski (750 tys. km²). Największa wyspa Afryki to Madagaskar (587 tys. km²).Afryka ma najwięcej państw ze wszystkich kontynentów – 54 (z Saharą Zachodnią). 

 

Literackie nagrody Nobla 

• 1986 Wole Soyinka – Nigeria,
• 1988 Nagib Mahfuz – Egipt,
• 1991 Nadine Gordimer – RPA,
• 2003 John Maxwell Coetzee – RPA